Heb ik ijzer nodig tijdens mijn zwangerschap?

Jouw lichaam, als zwangere moeder, is zeer intelligent en zorgt ervoor dat veel voedingsstoffen extra goed worden opgenomen tijdens de zwangerschap. Dit is ook het geval bij ijzer. Daarnaast worden vrouwen niet ongesteld tijdens de zwangerschap, hierdoor vindt er geen bloedverlies plaats en verliest de vrouw op deze manier dus geen ijzer. Toch komt het nog wel regelmatig voor dat er bij zwangere vrouwen een te kort aan ijzer in het lichaam zit. Dit is vaak goed op te lossen met het innemen van aanvullende voeding of supplementen.

IJzer zit onder andere in volkorenbrood, appelstroop, zonnebloempitten, vlees en vleesvervangers met toegevoegde ijzer. Vitamine C (zit onder andere in fruit) verbetert de opname van ijzer. Calcium daarentegen vermindert juist weer de opname van ijzer.

Zeker in het eerste trimester wordt er bijna geen extra ijzer gebruikt voor de groei van een embryo (wat na 11 weken een foetus wordt genoemd). Zoals we al in onze blogpost over “Ik ben zwanger, moet ik nu anders eten” noemde: met 11 weken is de foetus nog maar zo groot als een kever. Ook al groeit de embryo relatief snel, het heeft nog bijna geen ijzer nodig in het eerste trimester. De benodigde hoeveelheid ijzer is maar 0,8 mg. In het tweede trimester is er al ongeveer 4 mg nodig. In het derde trimester zal dit ongeveer 6 mg zijn.

Maar waarom is er gedurende de zwangerschap iets meer nodig? Hoe ouder en groter de foetus, hoe meer bloed er in het lichaam van zowel moeder als baby komt. Meer bloed vereist een juiste inname van ijzer om onder andere zuurstof te kunnen vervoeren door het lichaam. Heeft de moeder geen bloedarmoede en een juiste inname van ijzer, dan is suppletie over het algemeen niet nodig en past het lichaam zich aan. Bij een tweeling gebeurt dit ook, alleen is er zeker in de laatste weken voor de bevalling een kans op een te lage hoeveelheid aan ijzer in het bloed.

Een tekort aan ijzer kan vervelende gevolgen hebben. Maar een te hoog ijzergehalte kan giftig zijn en problemen in het lichaam veroorzaken. Dit komt door de combinatie van de zeer reactieve chemische aard van het ijzermolecuul en de interactie met zuurstof. De vrije radicalen die bij overmatige ijzerinname vrijkomen kunnen het DNA, de stamcellen, eiwitten en de lipiden beschadigen. Dit zal zich resulteren in acute maagpijn. Dus meer is niet altijd beter!

Tijdens jouw zwangerschap heb jij invloed op de gezondheid en de ontwikkeling van je baby. Je lichaam regelt veel zelf, maar jij kan dit proces optimaliseren! Een gezonde moeder, een gezonde baby!

Misschien vindt je dit ook interessant: Ik ben zwanger, moet ik nu anders eten?

Bronnen

Thomas H Bothwell, Iron requirements in pregnancy and strategies to meet them, The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 72, Issue 1, July 2000, Pages 257S–264S

Brannon, P. M., & Taylor, C. L. (2017). Iron supplementation during pregnancy and infancy: uncertainties and implications for research and policy. Nutrients, 9(12), 1327.