Wat is vitamine D en waarom is het zo belangrijk?
Wist je dat “vitamine” D eigenlijk niet de juiste benaming is? Vitamines halen wij uit voeding. Maar “vitamine” D is uniek, omdat wij het ook binnenkrijgen via de zonnestralen. De actieve vorm van vitamine D in het lichaam, calcitriol, is officieel eigenlijk geen vitamine, maar een hormoon. Hoeveel zonlicht jij opvangt verschilt o.a. per seizoen, tijd van de dag en de stand van de zon op de aarde, bewolking, vocht, stof, smog en ozon. De “zonnestralen”, waaronder UvA en UvB kunnen binnenkomen in jouw celkern, en kunnen deze fragmenteren. Dit kan het DNA kan veranderen. Maar gelukkig heeft ons lichaam een bescherm mechanisme: de melanocyten. Een melanocyt is een bepaald type huidcel dat melanine (pigment) producerende organellen bevat en zit in de buitenste laag van jouw huid, de epidermis. De melanine zorgt voor de kleur van de huid. Dit zorgt dat de “stralingen” minder snel bij de celkern komen, je kan dit zien als een “beschermlaag”. Heb je minder melanine, dan is er dus een groter risico dat de straling bij jouw DNA komen.
De positieve gevolgen van zonnestralen
Natuurlijk heeft deze straling ook positieve gevolgen, vrijwel alle vitamine D in ons lichaam is in de huid geproduceerd. Onder invloed van uv B-straling uit zonlicht wordt 7-dehydrocholesterol omgezet in provitamine D3 (het heeft dan ook nog een hele weg te gaan om zijn functies uit te voeren in jouw lichaam). Gelukkig is je lichaam heel slim en op het moment dat er vitamine D wordt aangemaakt en dus de straling door jou cel komt, wordt jouw cel ook al gerepareerd. Wat is het lichaam toch een mooi systeem!
Een megasnelheid!
Wist je dat het ongeveer 8 minuten en 16 seconden duurt voordat het molecuul (foton) vanuit de zon op je huid komt? Het “vitamine” D dat in het lichaam wordt aangemaakt of uit voeding wordt verkregen, is dan nog niet fysiologisch actief. Pas na enzymatische omzetting in de lever en vervolgens in de nieren verandert het in zijn actieve vorm (calcitriol). De “actieve vitamine D” wordt als hormoon via de bloedsomloop naar alle lichaamsweefsels vervoerd. In de darmen bevordert het de opname van calcium, fosfaat en magnesium uit het voedsel. En daarom is vitamine D belangrijk voor gezonde groei van botten en tanden. Ook zorgt het zonlicht ervoor dat er endorfine worden aangemaakt in jouw lichaam wat weer een positieve werking heeft. Je krijgt bovendien een bruin kleurtje dat veel mensen mooi vinden.
Jouw biologische klok.
Wist je dat het zonlicht via je netvlies “contact” maakt met jouw hersenen? Het mechanisme in de hersenen dat verantwoordelijk is voor de regulatie van het circadiaanse ritme wordt de biologische klok genoemd. Licht dat op het netvlies van de ogen valt wordt via speciale ganglioncellen naar de hypothalamus en vandaar naar de nucleus suprachiasmaticus (hoef je niet te onthouden!) geleid. Dit schakelt je biologische klok in, synchroniseert ons lichaam met de externe cyclus van dag en nacht, jouw eigen “timer”.
Vitamine is essentieel voor jouw spieren en botten.
Vitamine D is essentieel voor alle cellen en zeker erg belangrijk voor de gezondheid van de botten, zodat de botten voorzien worden van mineralen, zoals calcium. Bij zwangere vrouwen wordt daarom ook extra vitamine D aangeraden omdat dit onder andere zorgt dat calcium vanuit het dieet goed opgenomen wordt. Het gehalte aan “vitamine D stoffen” in moedermelk is sterk afhankelijk van de vitamine D-status van de moeder. Vindt de juiste dosering vitamine D voor zwangerschap en borstvoeding in Mama Complete. Vitamine D circuleert via de bloedsomloop door het hele lichaam, gebonden aan een eiwit wat op zijn beurt geactiveerd wordt door vitamine K2. Vindt de juiste dosering vitamine D3 en vitamine K2 in NewDay® Heart. Wist je dat bij stijgende leeftijd de huid dunner wordt en zo het vermogen om vitamine D in de huid aan te maken verminderd?!
Vitamine D is belangrijk voor jouw immuunsysteem.
Dit komt omdat “vitamine” D een belangrijke rol speelt bij de groei van de cellen en is daarom heel erg belangrijk voor jouw immuunsysteem, dus je weerstand. Je hebt natuurlijk sterke cellen voor een sterke weerstand nodig. Ook is “vitamine D” heel erg belangrijk voor de afgifte van het hormoon insuline dat op zijn beurt jouw lichaam weer in balans houdt. Vroeger hadden mensen meer contact met de zon dan nu; veel mensen zitten binnen, daarom moet je het nu via de voeding binnen krijgen of supplementen. Weinig voedingsmiddelen zijn een goede bron van vitamine D, het zit o.a. in verse vis, lever en een beetje in eieren. Ook zit er soms vitamine D2 toegevoegd in producten zoals bijvoorbeeld melk. Maar je lichaam neemt “vitamine” D3 het beste op. Vitamine D is vet oplosbaar. Slik supplementen daarom altijd bij de maaltijd zodat vitamine D goed wordt opgenomen. Of neem een supplement waarbij vitamine D al bij een essentieel vetzuur zit, zoals link naar 365FIT. De hoeveelheid vitamine D kan worden uitgedrukt in microgram maar regelmatig wordt de hoeveelheid ook aangeduid in international units (afgekort IE of IU), waarbij 40 IE overeenkomt met 1 microgram (µg). De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (adh-waarde) van vitamine D volgens de Europese etiketteringsrichtlijn is 5 µg. Op basis van het gezondheidsraadrapport adviseert het Voedingscentrum een vitamine D-supplement met per dag 10 microgram extra vitamine D voor verschillende groepen.
Wanneer krijg ik te veel?
- De maximaal veilige dosis (bij chronisch gebruik) voor vitamine D3 is momenteel 50 µg (2000 IE) per dag.
- Volgens een risicoanalyse uit 2007 kan deze waarde zonder bezwaar worden vervijfvoudigd tot 250 µg (10.000 IE) per dag en bij kortdurend gebruik kunnen veel hogere doseringen gegeven worden.
- Overdoseringen komen niet vaak voor.
Met globale vitamine D tekorten is het belangrijk op jouw inname te letten en de negatieve gevolgen voor de gezondheid te voorkomen. Geniet tegelijkertijd lekker van de zon, wetende dat het ongeveer 8 minuten en 16 seconden heeft geduurd voordat het molecuul (foton) vanuit de zon op je huid terecht is gekomen!
Misschien vindt je dit ook interessant: Weerstand en vitamine D