Wat moet ik eten als ik borstvoeding geef?

Heb je er wel eens over nagedacht of het eten dat je eet invloed heeft op de borstvoeding? Of je de kwaliteit van jouw melk kan beïnvloeden? Daar gaan we het in deze blogpost over hebben.

Wat te doen na de bevalling?

Veel nieuwe moeders proberen eerst borstvoeding te geven als hun kindje net is geboren. Onderzoek wijst uit dat dit de beste voeding voor je baby is. Ook is het goed voor de gezondheid van de moeder. Het helpt onder andere om ziektes te voorkomen en om de zwangerschapskilo’s kwijt te raken.

Onderzoek laat verder zien dat een baby het meeste voordeel van borstvoeding heeft als hij ten minste 6 maanden exclusief borstvoeding krijgt. Na 6 maanden is borstvoeding niet meer het enige wat je baby nodig heeft.

Moedermelk is een complexe vloeistof die meer dan 200 bestanddelen bevat. De eerste dagen drinkt je baby kleine hoeveelheden gele melk waar veel voedingsstoffen in zitten, ook wel de colostrum genoemd. De intens gele kleur van colostrum is een indicatie van de hoge concentratie van carotenoïden (vitamine A), waaronder α-aroteen, β-caroteen, β-crytoxanthine, luteïne en xeaxanthine.

Maar heeft het eten dat je eet invloed op de borstvoeding? 

Drie aspecten van jouw dieet en lichaam kunnen van invloed zijn op de samenstelling van de moedermelk:

1. De huidige inname van voedingsstoffen
2. De reserves van voedingsstoffen
3. Door hormonale veranderingen kan de opname van bepaalde voedingsstoffen beïnvloed worden.

Over het algemeen is jouw lichaam zeer intelligent en zorgt het ervoor dat je gezonde melk voor je baby produceert. Zo variëren de hoeveelheden van koolhydraten en eiwitten niet veel naar aanleiding van verschillende dieet samenstellingen. Al eet je weinig eiwitten, dan zal dit weinig effect hebben op de melk.

Het belangrijkste koolhydraat in moedermelk is lactose. Het is na water het meest voorkomende bestanddeel in de melk. Er zit ongeveer 70 gram in 1 liter moedermelk. Het koolhydraat gedeelte van de melk is de voedingsstof die het meest stabiel blijft onder verschillende moeders over de hele wereld.

En hoe zit het met de vetten?

Dit geldt ook voor vetten, de hoeveelheid vet in de moedermelk blijft redelijk gelijk. Wel is aangetoond dat de samenstelling van de vetten beïnvloed wordt door het dieet. Hiermee wordt bijvoorbeeld de hoeveelheid meervoudig en enkelvoudig verzadigde vetten bedoeld. Neem jij als moeder het essentiële vetzuur omega-3, dan zal hier meer van in de melk zitten dan bij een moeder die dit niet neemt.

Ook interessant: in 1985 werden er al studies gedaan waaruit bleek hoe het splitsen van de verbindingen van vetten in moedermelk resulteerde in antivirale eigenschappen tegen o.a. het coronavirus.

Heeft het überhaupt zin om extra vitamines te nemen tijdens de borstvoeding?

Over het algemeen wel! De hoeveelheid vitamines in moedermelk is sterk afhankelijk van de vitamine status van de moeder. Dat betekent niet dat meer altijd beter is, op een gegeven moment blijft de hoeveelheid vitamines in moedermelk hetzelfde. Dus wanneer je via je voeding of supplementen genoeg binnenkrijgt, heeft het weinig zin om extra vitamines te nemen, aangezien deze over het algemeen niet extra in het moedermelk terecht komen.

Er zijn heel veel verschillende soorten vitamines. In deze blog komen de volgende vitamines voorbij:

Vitamine A) Zoals eerder genoemd is het vitamine A gehalte in de eerste melk (colostrum) erg hoog. Dit zorgt dan ook voor de gele kleur. Op zijn tijd neemt het vitamine A gehalte geleidelijk af. Omdat colostrum een relatief kleine hoeveelheid melk is, zal het vaak niet nodig zijn om extra vitamine A te slikken. Wel is aangetoond dat als de vitamine A status in het lichaam laag is, een supplement erbij kan helpen om dit te verhogen voor het lichaam en de borstvoeding. Echter is het vrij gemakkelijk om vitamine A uit de voeding te halen.

Vitamine D) Moedermelk bevat normaal gesproken 0,5 tot 1,5 µg vitamine D per liter. In vele studies is aangetoond dat het vitamine D gehalte in de borstvoeding afhankelijk is van de vitamine D inname van de moeder. Extra vitamine D wordt daarom in vele landen (waar de zonuren minder zijn) aangeraden tijdens het geven van de borstvoeding.

Vitamine C) Als de inname van vitamine C door de moeder laag is, zal dit ook vaak laag zijn in de moedermelk. Vitamine C is relatief gemakkelijk uit de voeding te halen, het is vooral terug te vinden in fruit en groenten.

Is het nodig meer te gaan eten tijdens de borstvoeding?

Er wordt aangeraden om rond de 20 à 25% meer dan jouw normale dagelijkse calorieën totaal te eten. Dat is ongeveer 450 extra calorieën per dag tijdens de eerste 5 maanden. Dit komt door de productie van de moedermelk.

Zorg ervoor dat je gevarieerd eet, ook wanneer het nodig is om iets meer te eten. Kwaliteit is heel erg belangrijk, zorg er dus voor dat je niet alleen op de kwantiteit focust.

Kunnen smaken worden overgebracht?

Enkele studies geven aan dat smaken die afkomstig zijn van de voeding die de moeder binnenkrijgt tijdens de lactatie (waaronder anijs, wortel, eucalyptus, knoflook, munt, vanille en wortel), kunnen worden overgedragen en smaak geven aan de moedermelk. Baby’s kunnen deze smaken in moedermelk detecteren en herkennen na herhaalde inname van de moeder.

Zoals je hebt kunnen lezen bevat moedermelk veel unieke eigenschappen die een direct verband heeft met de voedingsstof die de moeder inneemt. Als de moeder een of meer voedingsstoffen chronisch weinig binnenkrijgt, kunnen deze in de melk afnemen, met mogelijk een negatief effect op de baby. Ook gaat een tekort van sommige bestanddelen in de melk ten koste van de moeders reserves. Dit komt doordat de baby voeden door het lichaam als prioriteit wordt gezien.

Kortom; op de vraag of je anders moet gaan eten tijdens de borstvoeding, is niet makkelijk één antwoord te vinden. Dat ligt vooral aan je huidige inname. Zowel voor je eigen gezondheid, alsmede die van je baby is het belangrijk genoeg verschillende voedingsstoffen binnen te krijgen!

Misschien vindt je dit ook interessant: Waarom hebben moeders DHA omega-3 nodig tijdens het geven van borstvoeding?

Bronnen

1. Nutrition during lactation, Institute of Medicine (US) Committee on Nutritional Status During Pregnancy and Lactation. Washington (DC): National Academies Press (US); 1991.
2. Butte NF, King JC. Energy requirements during pregnancy and lactation. Public Health Nutr. 2005 Oct;8(7A):1010-27. doi: 10.1079/phn2005793. PMID: 16277817
3. Kominiarek, M. A., & Rajan, P. (2016). Nutrition Recommendations in Pregnancy and Lactation. The Medical clinics of North America, 100(6), 1199–1215.
4. Voedingscentrum: https://www.voedingscentrum.nl/nl/zwanger-en-kind/borstvoeding-en-flesvoeding/borstvoeding-geven.aspx#:~:text=Het%20beschermt%20je%20baby%20tegen,maar%20elke%20week%20telt%20mee.
5. Resta, S., J.P. Luby, C.R. Rosenfeld, and J.D. Siegel. 1985. Isolation and propagation of a human enteric coronavirus. Science 229:978-981.
6. Spahn JM, Callahan EH, Spill MK, Wong YP, Benjamin-Neelon SE, Birch L, Black MM, Cook JT, Faith MS, Mennella JA, Casavale KO. Influence of maternal diet on flavor transfer to amniotic fluid and breast milk and children’s responses: a systematic review. Am J Clin Nutr. 2019 Mar 1;109(Suppl_7):1003S-1026S. doi: 10.1093/ajcn/nqy240. PMID: 30982867.