Mannen versus vrouwen: hoe hun harten verschillen en wat het betekent

Binnen de biologie zijn er interessante verschillen én gelijkenissen te vinden tussen mannen en vrouwen. De lichamen verschillen, maar mannen en vrouwen hebben ook een ander brein, hart en ook zijn er man- en vrouw specifieke genen.  

Klinkt misschien erg voor de hand liggend die verschillen, maar wordt hier niet altijd goed over nagedacht. Veel studies van jaren terug zijn alleen uitgevoerd bij mannen, wat betekent dat er veel kennis is over het mannenlichaam. Hierdoor worden vrouwen bijvoorbeeld door artsen en medici hetzelfde behandeld, maar dit is niet altijd even efficiënt. 

Ook de standaard methode om hart- en vaatziekten op te sporen is gericht op mannen. Echter, als het gaat om hart en vaatproblemen, zijn er veel verschillen tussen het mannen en vrouwen. Dit verschil is het grootst bij vrouwen onder de 60, in verband met onder andere de hormoonhuishouding. Laten we eens op een rijtje zetten waarin vrouwen en mannen verschillen als het gaat om het hart (en hart en vaatproblemen):

• Man en vrouw zijn hormonaal verschillend, dit zorgt dat het lichaam anders reageert op risicofactoren.
• Vrouwen kunnen zwanger raken en een gecompliceerde zwangerschap, (lees zwangerschapshypertensie of zwangerschapsdiabetes) is ook vaak een voorbode van hart- en vaatziekten. 
• En een vrouw met suikerziekte heeft vier keer zoveel kans op hart- en vaatziekten als een man met suikerziekte. 

• Bijwerkingen van veel medicijnen zijn bij vrouwen heftiger. Dat komt omdat de dosering vaak gebaseerd is op wat aan mannen voorgeschreven wordt. 
• Inmiddels weten we dat het vrouwenhart veel stress gevoeliger is dan het mannenhart. Vrouwen kunnen puur op basis van stress al een hartinfarct krijgen.
• Vrouwen hebben vaker problemen in de allerkleinste bloedvaatjes in het hart.
• De klassieke signalen bij de man zijn: pijn of druk op de borst, uitstraling naar de kaak of linkerarm bij inspanning. Zo’n zeventig procent van de vrouwen die een hartinfarct hebben gehad, hebben nooit druk op de borst ervaren.
• Bij een vrouw zijn de signalen onduidelijker. Het begint het vaak met onverklaarbare en blijvende vermoeidheid. Dat kan duiden op een chronische ontsteking van de vaatwanden. Maagklachten zijn ook veelvoorkomende signalen. Druk of pijn manifesteert zich eerst tussen de schouderbladen, de kaak of de rechterarm. 

Gelukkig is het al een paar jaar duidelijk, dat er verschillen zijn en daarom krijgen onderzoeken naar hart- en vaatziekten bij vrouwen topprioriteit. Toch kan je als vrouw (en natuurlijk ook als man) zelf wat doen om risico’s te beperken. Wat je zoal kan doen: 

• Gezonde voeding met fruit en verse groente, lees meer hierover: https://newday-supplements.nl/2021/02/01/wat-kan-je-zelf-doen-bij-een-hoge-bloeddruk/ .
• Minstens 30 minuten aaneengesloten per dag bewegen.
• Niet roken.
• Weinig alcohol.
• Voor vrouwen is er het extra advies om aandacht te besteden aan stressmanagement.

Ook is het belangrijk om na een gecompliceerde zwangerschap het over jouw risico voor hart en vaat problemen te hebben met de arts. Jij kan veel doen om hartproblemen te voorkomen. Begin vandaag, samen met NewDay!

Bronnen

1. https://www.hartstichting.nl/wetenschappelijk-onderzoek/onderzoek-naar-vrouwen/ophelderen-verschillen-tussen-mannen-en-vrouwen
2. Kivimäki, M., & Kawachi, I. (2015). Work Stress as a Risk Factor for Cardiovascular Disease. Current cardiology reports, 17(9), 630. 
3. Dragano, N., Siegrist, J., Nyberg, S. T., Lunau, T., Fransson, E. I., Alfredsson, L., Bjorner, J. B., Borritz, M., Burr, H., Erbel, R., Fahlén, G., Goldberg, M., Hamer, M., Heikkilä, K., Jöckel, K. H., Knutsson, A., Madsen, I., Nielsen, M. L., Nordin, M., Oksanen, T., … IPD-Work consortium (2017). Effort-Reward Imbalance at Work and Incident Coronary Heart Disease: A Multicohort Study of 90,164 Individuals. Epidemiology (Cambridge, Mass.), 28(4), 619–626. 
4. Kivimäki M, Jokela M, Nyberg ST, Singh-Manoux A, Fransson EI, Alfredsson L, Bjorner JB, Borritz M, Burr H, Casini A, Clays E, De Bacquer D, Dragano N, Erbel R, Geuskens GA, Hamer M, Hooftman WE, Houtman IL, Jöckel KH, Kittel F, Knutsson A, Koskenvuo M, Lunau T, Madsen IE, Nielsen ML, Nordin M, Oksanen T, Pejtersen JH, Pentti J, Rugulies R, Salo P, Shipley MJ, Siegrist J, Steptoe A, Suominen SB, Theorell T, Vahtera J, Westerholm PJ, Westerlund H, O’Reilly D, Kumari M, Batty GD, Ferrie JE, Virtanen M; IPD-Work Consortium. Long working hours and risk of coronary heart disease and stroke: a systematic review and meta-analysis of published and unpublished data for 603,838 individuals. Lancet. 2015 Oct 31;386(10005):1739-46.