Stress is een reactie van het lichaam die dient om snel te reageren op een bedreigende situatie. Je ademhaling en hartslag verhoogt, waardoor je bloeddruk omhoog gaat. Dit zorgt ervoor dat je hart en spieren meer zuurstof krijgen. Met deze stressreactie is niks mis als het voor korte duur is en kan juist heel handig zijn in situaties waarvoor je alert moet zijn. Helaas komt het in de maatschappij van nu steeds vaker voor dat mensen langdurige stress hebben, ook wel chronische stress genoemd.
Het gevaar van chronische stress
Wanneer iemand chronische stress heeft blijft deze ‘actieve stand’ te lang aan staan. Te lang en te vaak een snelle ademhaling, hartslag en verhoogde bloeddruk kan schade aanbrengen in het lichaam. Iemand die chronische stress ervaart kan zich vaak niet meer goed en voldoende ontspannen. Je kan hierdoor veel klachten krijgen, zoals: vermoeidheid, snel geïrriteerd zijn, somberheid, hoofdpijn, nek- of rugklachten, maagklachten en sneller ziek worden door een verminderde weerstand. Ook geeft langdurige stress een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Dit kan komen doordat je hart gedurende een lange tijd te hard moet werken en je bloedvaten kapot kunnen gaan door de hoge bloeddruk.
Wat is bij jou de oorzaak van je stress?
Tegenwoordig dient stress steeds minder als functie om alert te zijn en zijn er steeds vaker andere oorzaken aan verbonden. Om je stress te kunnen verminderen is het belangrijk om te weten wat bij jou de grootste oorzaak is van je stressgevoel. Stress kan ontstaan door een gebeurtenis in je omgeving, bijvoorbeeld: een scheiding, iemand komt te overlijden, onzekerheid door een ziekte, je baan kwijtraken, gezondheidsproblemen van naasten. Daarnaast kan stress ook ontstaan door een hoge werkdruk. Als je veel stress op je werk ervaart en ook thuis niet voldoende kan ontspannen, kan dit nadelige effecten hebben op je gezondheid of bijvoorbeeld een burn-out krijgen. Dit willen we natuurlijk voorkomen. Maar hoe doe je dat dan?
Anders omgaan met je problemen
Ondanks dat stress veel nadelige effecten heeft, is het wel een goede waarschuwing dat het tijd wordt om actie te gaan ondernemen. Eén van de dingen die je kan proberen is het anders omgaan met de problemen die jou stress geven. Daarbij is het belangrijk dat je eerst een goed overzicht krijgt van de situatie. Een manier hiervoor is om te kijken wat je energiegevers en energienemers zijn. Dit houdt in:
- Schrijf eerst alle dingen op waar je energie van krijgt. Denk bijvoorbeeld aan ontspannen een boek lezen, een stukje wandelen, sporten, je hobby uitoefenen, en zo verder.
- Schrijf daarna alle dingen op die je energie kosten. Bijvoorbeeld je werk, zorgen voor naasten en het huishouden.
- Bespreek deze twee kolommen met iemand. Geef je jezelf wel voldoende tijd voor je energiegevers? Of ben je alleen maar bezig met dingen die je energie kosten?
- Als je dit gedaan hebt kijk dan of je jezelf meer tijd kan gunnen om de dingen te doen waar je energie van krijgt of dat je wat minder kan stoppen in je energienemers. Misschien kan je je huishoudelijke taken wel beter verdelen onder je huisgenoten? Als je merkt dat je werk je heel veel energie kost is het misschien wel verstandig om op zoek te gaan naar ander werk?
Voldoende tijd nemen voor jezelf
Als je veel stress ervaart is het een goed idee om wel goed voor jezelf te blijven zorgen. Vaak vallen mensen met chronische stress langzaam in een ongezondere leefstijl van weinig slapen, ongezond eten, roken tegen de stress of meer alcohol drinken. Bedenkt bij jezelf dat dit alleen maar nadeliger werkt voor je lichaam. Zorgt dat je voldoende nachtrust hebt door op tijd naar bed te gaan, maar ook door er op tijd weer uit te gaan. Probeer zoveel mogelijk gezond te blijven eten om fit te blijven. Naast een gezonde voeding is ook voldoende beweging belangrijk. Niet alleen is veel beweging goed voor je gezondheid het kan ook zorgen voor meer ontspanning en dus ook minder stress. Probeer alcohol zoveel mogelijk te beperken. Als laatste is het belangrijk voldoende ontspanningsmomenten te hebben. Ontspanning verbreekt de stressreactie van het lichaam en geeft tijd om te kunnen herstellen. Manieren van ontspannen zijn bijvoorbeeld: lezen, een warm bad of douche nemen, wandelen, sporten, yoga of mediteren. Probeer een balans te vinden tussen verplichtingen en ontspanningsmomenten.
Let op: als je merkt dat je het je niet lukt om je stress te verminderen en ontspannen niet meer lukt en dat je klachten steeds erger worden, neem dan contact op met een hulpverlener, zoals een huisarts, psycholoog of GGZ.
Bronnen: